fbpx

Μελομακάρονα “φοινίκια” από τη Λέρο. Συνταγή παραδοσιακή από την Ιωάννα Μαρία Ευσταθιάδου

1.5K

Η προετοιμασία για τις γιορτές των Χριστουγέννων στη Λέρο αρχίζει με το Σαρανταμερο.

Την παραμονή των Χριστουγέννων έβλεπες τις πιατέλες γεμάτες, το σπίτι μοσχοβολούσε και η γαλοπούλα έτοιμη, γεμισμένη περίμενε να μπει στον φούρνο την επόμενη μέρα. Τα παιδιά έβγαιναν να πουν τα κάλαντα και οι νοικοκυραίοι τους έδιναν χρήματα για τον κόπο τους και γλυκά. Η μέρα των Χριστουγέννων κυλούσε με πολύ κέφι και διασκέδαση, ο κόσμος ξαναγύριζε στη δουλειά του μέχρι να έρθει η παραμονή της Πρωτοχρονιάς.

Να φτιάξουν οι νοικοκυρές τις βασιλόπιτες και οι μεγάλοι να βγουν στους δρόμους με τις τσαμπούνες για τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα και γυρνώντας σπίτι να δουν τον Άι Βασίλη και τα παιδιά να ανοίξουν τα δώρα τους.

Μόλις γυρίσει ο χρόνος, είθισται ένας να βρίσκεται έξω από το σπίτι και μπαίνοντας μέσα να κρατά ένα μαστραπά νερό και μια πέτρα. Είναι το ποδαρικό του σπιτιού. Με το νερό ραντίζουν τα τέσσερα καντούνια μέσα στο σπίτι ευχόμενοι με το «όπως η πέτρα είναι γερή, έτσι να ναι και η υγειά σας όλο το χρόνο», ενώ η Οικογένεια, σπάει το ρόδι.

Την στιγμή αλλαγής του νέου έτους, ανοίγουν και τις βρύσες για λίγα δευτερόλεπτα αφήνοντας να τρέξει άφθονα το νερό και λένε «όπως τρέχει το αθάνατο νερό έτσι να τρέχουν και τα καλά και τα πλούτη στο σπίτι». Αμέσως μετά κόβεται η βασιλόπιτα. Αυτού που θα του τύχει το φλουρί, θεωρείται εξαιρετικά τυχερός για τη νέα χρονιά και το φυλάει.

Το πρωί της Πρωτοχρονιάς συνήθιζαν επίσης να σφάζουν έναν μαύρο πετεινό που τον φύλαγαν όλο το χρόνο για αυτή την ξεχωριστή ημέρα. Έπρεπε να είναι οπωσδήποτε μαύρος και τον έκαναν σούπα.

Έθιμο την μέρα αυτή είναι και η γνωστή μπουλιστρίνα. Τα μικρά παιδιά την πρώτη μέρα του χρόνου επισκέπτονται τους συγγενείς και παίρνουν χρηματικό ποσό εν είδει δώρου το οποίο ονομάζεται μπουλιστρίνα. Μερικές δεκαετίες παλιότερα, η «μπουλιστρίνα» ήταν το μόνο δώρο που έπαιρναν τα παιδιά την Πρωτοχρονιά.

(Στα λατινικά σημαίνει αίσιος οιωνός,αλλά και δώρο της πρωτοχρονιάς, ή «επινομίς» όπως το έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες -κοινώς μπουναμάς). Η ονομασία στρίνα διασώθηκε μέχρι σήμερα κατά τόπους, μπουλιστρίνα, (από το «καλή strena», bona strena)

Την παραμονή των Φώτων γίνεται ο μικρός αγιασμός. Οι νοικοκυρές ραντίζουν με τον αγιασμό το σπίτι και τα δέντρα. Πίνουν λίγο ο καθένας και το υπόλοιπο το κρατούν στο εικο νοστάσι και το χρησιμοποιούν σαν γιατρικό. Με το φως ανάβουν το καντήλι και το θεωρούν καλό του σπιτιού να κρατήσει το καντήλι αναμμένο τρία βράδια. Την άλλη μέρα επέστρεφαν όλοι ανανεωμένοι και ευδιάθετοι στις δουλειές τους.

Φοινίκια από τη Λέρο ή Μικρασιάτικα μελομακάρονα

Προετοιμασία 1 hour 30 minutes

Υλικά

  • 1 κιλό μαλακό αλεύρι ή για όλες τις χρήσεις
  • 1/2 lt καλό παρθένο ελαιόλαδο
  • 1/2 ποτήρι ζάχαρη
  • 2 κουτ.γλ. μπέικιν πάουντερ
  • 1 ποτήρι φρεσκοστυμμένη πορτοκαλάδα (όχι του κουτιού)
  • ξύσμα φλούδας από ένα πορτοκάλι
  • 1 ποτ.κρασιού κονιάκ
  • 1 ποτήρι καρύδια χονδροκοπανισμένα
  • 1 κοφτό κουτ.γλ κανέλα και 1 κοφτό κουτ. γλ. γαρύφαλλο

Εκτέλεση

  • Βάλτε σε μια λεκάνη όπως οι παλιοί και ανακατέψτε καλά μετο χέρι (στο μίξερ ή σύρμα σήμερα για ευκολία) το λάδι και τη ζάχαρη και ανακατέψτε για αρκετή ώρα. Κοσκινίστε το αλεύρι.
  • Σε μια μικρή λεκάνη ρίχνετε μέσα το μείγμα λαδιού- ζάχαρης και το κονιάκ, τον χυμό πορτοκαλιού και το ξύσμα (όλα μαζί τα υγρά και το μπεικιν). Βάλτε μέσα και την κανέλα και το γαρύφαλλο και ανακατέψτε καλά μέχρι να λιώσει η ζάχαρη.Μετά ρίξτε λίγο λίγο το κοσκινισμένο αλεύρι και ζυμώστε μέχρι να γίνει μαλακή η ζύμη (να μην κολλάει στο χέρι δλδ).
  • Δεν πειράζει να μείνει και λίγο αλεύρι, δεν το παίρνει όλο και δεν θελει ζύμωμα σφιχτό, αλλα απαλό με τα δάχτυλα να μην ξερνάει το λάδι. Πλάθουμε την ζύμη σαν σουτζουκάκια, παίρνουμε μια ξύστρα και στο μέρος που έχει τα χοντρά τετραγωνάκια εξογκώματα, ακουμπάμε την ζύμη μας πάνω εκεί και μετα δάχτυλα ενωμένα την πιέζουμε ελαφρά και την σέρνουμε λίγο.
  • Το κλασικό μικρασιατικό μελομακάρονο έχει από κάτω μια γούβα και την επάνω επιφάνεια ανώμαλη για να κρατάει το σιρόπι και το καρύδι. Είναι εύκολο να το πετύχετε, αν δεν μπορείτε απλά ακουμπήστε το πάνω στην ξύστρα και πιέστε του ελαφρά με τα δάχτυλα να κάνει μια μικρή γούβα.
  • Βάζουμε μια λαδόκολλα στο ταψάκι μας και ψήνουμε σε μέτριο φούρνου170 C μέχρι να ροδοκοκκινίσει (20-30').Αφήνουμε να κρυώσουν καλά.
  • Σιρόπι
  • Ρίχνουμε το μέλι την ζάχαρη και το νερό να πάρουν μερικές βράσεις. Όσο αυτό είναι ζεστό ρίχνουμε μέσα μια τρυπητή κουτάλα 2-3 μαζί τα φοινίκια μας και αφού στραγγίξουν τατοποθετούμε σε πιατέλες. Όταν τελειώνει κάθε στρώση τους ρίχνουμε μια κουταλιά μέλι και τα πασπαλίζουμε με καρύδια.
  • Αυτά τα μελομακάρονα είναι η Μικρασιατική έκδοση. Το μελομακάρονο είναι λίγο τραγανό, το σιρόπι δεν το έχει ποτίσει σε υπερβολικό βαθμό και έτσι δεν σε πνίγει η γλυκύτητα του.

Σημειώσεις

  Ιωάννα-Μαρία Ευσταθιάδου
Η Ιωάννα-Μαρία Ευσταθιάδου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1991. Είναι το τρίτο κατά σειρά παιδί του Γεώργιου Ευσταθιάδη, κτηματομεσίτη και της Αικατερίνης Ευσταθιάδου, επιχειρηματία. Μεγάλωσε στις γειτονιές της όμορφης και καταπράσινης Λέρου, απολαμβάνοντας τα μεσημέρια, τις μυρωδιές από τα σπιτικά μαγειρεμένα φαγητά.
Πάντα με επιρροές από την Μικρά Ασία καθόσον σχεδόν όλη η οικογένεια από την πλευρά του πατέρα της έχει ρίζες από Κωνσταντινούπολη και Κάτω Παναγιά- Τσεσμέ. Ο παππούς του πατέρα της μάλιστα Γεώργιος Ευσταθιάδης επίσης, μαγείρευε συχνά για τον βασιλιά Παύλο, κάθε φορά που επισκέπτονταν τις Βασιλικές Τεχνικές Σχολές που έδρευαν στο νησί.
Ο ίδιος ο βασιλιάς μάλιστα είχε επανειλημμένως προτείνει στον Γεώργιο Ευσταθιάδη να γίνει προσωπικός του μάγειρας στα ανάκτορα, βλέποντας τον δεύτερο να αρνείται ευγενικά και με χιουμοριστική διάθεση, καθώς χαρακτήριζε τον εαυτό του Βενιζελικό!
Οι γεύσεις που μεγάλωσε προέρχονταν και από πολλές συνταγές της μοναδικής Θεσσαλονίκης και Ρωσίας καθώς η μητέρα της είναι γέννημα-θρέμμα Θεσσαλονίκης και η γιαγιά αυτής από Αγία Πετρούπολη.
Συνειδητοποίησε την μεγάλη της αγάπη για την μαγειρική και ζαχαροπλαστική στα δεκατρία της χρόνια, φτιάχνοντας το πρώτο της πιάτο – λαδερά κοκινιστά φασολάκια –  με περισσό καμάρι με την καθοδήγηση της μητέρας της.
Διάβαζε εκτός των μαθημάτων του σχολείου της, πολλές ώρες γαστρονομία, διατροφικά ήθη και έθιμα διαφορετικών πολιτισμών και παρακολουθούσε για πολλά χρόνια την πορεία του καταξιωμένου Βαγγέλη Δρίσκα στον τομέα της μαγειρικής και του αξιόλογου Στέλιου Παρλιάρου στο κομμάτι της ζαχαροπλαστικής.
Αποφοίτησε με «άριστα» από το Αγγλικό Πανεπιστήμιο Λευκωσίας Κύπρου στον τομέα της «Υψηλής Γαστρονομικής Επιστήμης- Chef» όπου φοίτησε για τέσσερα συναπτά έτη και εργάστηκε για την πρακτική της στο Λονδίνο της Αγγλίας.
Επέστρεψε στην Ελλάδα όπου εργάστηκε στην οικογενειακή επισιτιστική επιχείρηση στο νησί της Λέρου για 8 έτη αλλά παράλληλα θέλοντας να διατηρήσει και να διευρύνει το κτηματομεσιτικό του πατέρα της, ξεκίνησε το 2021 σπουδές για δεύτερο και τρίτο πτυχίο, στο κομμάτι της Βιοκλιματικής Αρχιτεκτονικής στο Εθνικό Καποδιστριακό αλλά και στο ΕΑΠ στον τομέα της Διοίκησης Οργανισμών.
Συνεργάζεται με αρκετές εφημερίδες όπου αρθρογραφεί και συγγράφει φέτος το πρώτο της βιβλίο. Είναι μητέρα ενός 9χρονου αγοριού. Λατρεύει να μαγειρεύει για αγαπημένα πρόσωπα και να ασχολείται με τον γιο της, του μαθαίνει να μαγειρεύει διδάσκοντας του την σημασία που θα προσφέρει μετέπειτα αυτό στην δική του οικογένεια. Επίσης αγαπά πολύ το διάβασμα, το περπάτημα στην φύση και τα ταξίδια.
Γεύμα: Γλυκά, Γλυκά παραδοσιακά
Κουζίνα: Ελληνική


Ευσταθιάδου Ιωάννα-Μαρία
Ελεύθερη επαγγελματίας, chef και αρθρογράφος.

Αφήστε μια απάντηση

Like
Close
O Topos Mas © Copyright 2021. All rights reserved.
Close