Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς στη Μήλο ήταν σημαντικές ίσως όχι τόσο όσο εκείνες του Πάσχα αλλά αρκετά σημαντικές. Αυτό μπορεί άνετα να εξηγηθεί με βάση την χρονική περίοδο και τις καιρικές συνθήκες.
Διαφορετική διάθεσηκαι “όρεξη” υπήρχε την άνοιξη που εορτάζεται το Πάσχα από αυτήν τον Δεκέμβριο καιτον Ιανουάριο στην καρδιά του χειμώνα… Εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχαν όλες αυτές οι ξενόφερτες και εισαγόμενες επιρροές στους στολισμούς και στις εορταστικές εκδηλώσεις τα στολίδια, ο φωτισμός και οι γιρλάντες.
Όσον αφορά το γαστρονομικό /διατροφικό κομμάτι των Χριστουγέννων και του Νέου Έτους τα ιδιαίτερα πιάτα που μαγείρευαν και σέρβιραν ήταν πιάτα με πρώτες ύλες του νησιού και μόνο, δεν υπήρχαν τα σημερινά προϊόντα και ύλες οπότε εκ προοιμίου επρεπε το εορταστικό τραπέζι να είναι στρωμένο με πιάτα της Μηλέικης αυτάρκειας και παράδοσης.
Πιταράκια με μυζήθρα – ανθότυρο – μανούρα με αυγά, πιταράκια με μανούρα, ανθότυρο με μέλι, χοιρινό, αρνί ή κατσίκι με πατάτες, ζεστά χορτοπιτάκια φούρνου με άγρια χόρτα και βότανα, κόκορας κοκκινιστός με “μάτσι” – είδος χειροποίητης πάστας – ή χοντρά μακαρόνια, αλλά και κόκορας ή χοιρινό σούπα, χοιρινό με διάφορα χορταρικά και αβγολέμονο..
Επίσης στα γλυκά κυριαρχούσαν οι “λαδομακαρούνες” – κουραμπιές χωρίς άχνη ζάχαρη ή βούτυρο – και οι δίπλες ή αβγοκαλάμαρα, τα ραφιόλια και το παστέλι . Αργότερα προστέθηκαν τα “φοινίκια” – μελομακάρονα – και οι κουραμπιέδες. Ετσι στρωνόταν το παραδοσιακό Μηλεικο τραπέζι των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.
Κόκορας κοκκινιστός με χοντρό μακαρόνι
Υλικά
- 1 κόκορας κομμενος σε 6-8 κομμάτια – κατά προτίμηση ελευθέρας βοσκής –
- 1 φλυτζ. ελαιόλαδο
- 2 κρεμμύδια μέτρια, ψιλοκομμένα
- 2 δοντάκια σκόρδο
- 2 ντομάτες ώριμες πολτοποιημένες
- 2 κουτ.σούπ. λιαστό μπελτέ
- αλάτι πιπέρι
- 1 φλυτζ. κρασί κόκκινο
- μοσχοκάρυδο
- 2-3 φύλλα δάφνη
- 1 ξύλο κανέλα προαιρετικά
- μακαρόνι χοντρό μακαρόνι νο.5 ή νο.6
Εκτέλεση
- Σε φαρδιά κατσαρόλα ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο, προσθέτουμε το κρεμμύδι και μαγειρεύουμε για 2' ανακατεύοντας συνεχώς για να μην καεί.
- Κατόπιν προσθέτουμε το σκόρδο και τον κόκορα και συνεχίζουμε να ανακατεύουμε συνέχεια σε δυνατή φωτιά γυρνώντας τακτικά τα κομμάτια του κρέατος για να σοταριστείομοιόμορφα. Μετά από λίγα λεπτά προσθέτουμε το κρασίκαι αφού εξατμιστεί προσθέτουμε τον μπελτέ, τη ντομάτακαι τα μπαχαρικά μας.
- Καλύπτουμε το κρέας με χλιαρό νερό και αφού σκεπάσουμε το σκεύος μαγειρεύουμε σε σιγανή φωτιά ανακατεύοντας ανά διαστήματα το φαγητό μας. Συνήθως όταν ο κόκορας είναι ελευθέρας βοσκής σε χρειάζεται μαγείρεμα περίπου 2 ώρες σε σιγανή φωτιά.
- Βράζουμε τα μακαρόνιακαι προσθέτουμε σε αυτά αφού τα στραγγίζουμε μέρος από την σάλτσα του κόκορα , ανακατεύουμε και σερβίρουμε με το κρέας και τριμμένο τυρί – λαδοτύρι, πεκορίνο, παρμεζάνα ή κεφαλογραβιέρα.
- Ο κοκκινιστός κόκορας είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά Μηλέικα πιάτα για την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων ή του Νέου χρόνου στη Μήλο. Καθώς όλα τα σπίτια στο νησί διέθεταν κοτόπουλα για παραγωγή αβγών κ κρέατος ήταν ένα πολύ διαδεδομένο και ανέξοδο πιάτο για εκείνες τις εορταστικές ημέρες.
- Μαζί με τα τυροκομικά, τα πιταράκια, τις φλαούνες και το αρνί ή το κατσίκι ήταν εκείνα τα χρόνια και σε μεγάλο βαθμό εξακολουθεί να είναι, ότι είναι για πολλά άλλα μέρη εκείνες τις μέρες, το μαγείρεμα κ η κατανάλωση γαλοπούλας. Το μαγείρεμα του γινόταν πάντα με μπελτέ Μηλέικο και συνοδευόταν είτε από χειροποίητο «μάτσι» (χυλοπίτες)είτε (μεταγενέστερα) με τρυπητό μακαρόνι.