Τα Χριστούγεννα στη Σάμο μαζί με τις ευχές για χρόνια πολλά αναβιώνουν ήθη και έθιμα, όπου οι κάτοικοι της τα κρατούν ζωντανά από γενιά σε γενιά.Ειναι δε άρρηκτα συνδεδεμένα με το φαγητό, το τραγούδι, τα δώρα και την καλοτυχία της οικογένειας.
Στο νησί αντί γαλοπούλας, φτιάχνουν τη “πηχτή” δηλαδή βραστό λεμονάτο κρέας που έχει μείνει πολλές ώρες στη κατσαρόλα μέχρι ναπήξει και να φαγωθεί τα Χριστούγεννα. Εκτός από τα χριστουγεννιάτικα γλυκά φτιάχνουν “κατάδες” – γεμιστούς κουραμπιέδες με ξηρούς καρπούς.
Την παραμονή Πρωτοχρονιάς τα παιδιά λένε τα κάλαντα, ενώ ανήμερα το μεσημέρι πηγαίνουν την “Προβέντα” ένα πιάτο με βασιλόπιτα και γλυκά στους γονείς τους. Εκείνοι θα τους δώσουν την μπουλουστρίνα δηλαδή γλυκά και χρήματα, βάζοντας το ρόδι πίσω από την πόρτα για να
το σπάσουν με το ποδαρικό ώστε να είναι γεμάτο ευτυχία το σπίτι όλο το χρόνο όπως είναι γεμάτο και το ρόδι.
Την Πρωτοχρονιά επίσης όπως και σε πολλές γιορτές φτιάχνουν το κεσκέκι. Η διαφορά είναι πως την παραμονή Πρωτοχρονιάς βράζεται για πολλές ώρες και το απόβραδο μπαίνει σε φούρνο μέχρι το μεσημέρι της Πρωτοχρονιάς, ενώ στις γιορτές βράζεται μόνο σε μεγάλα καζάνια και ονομάζεται “Γιορτή”
Την παραμονή των Φώτων τα παιδιά λένε τα κάλαντα ενώ ανήμερα πάνε όλοι μαζί στον Μητροπολιτικό Ναό (Μονοκκλησιά) και μετά το τέλος της λειτουργίας σχηματίζεται πομπή που φτάνει στο λιμάνι όπου τελείται ο αγιασμός των υδάτων.
Κατάδες – παραδοσιακοί κουραμπιέδες –
Υλικά
- Υλικά για τη ζύμη
- 1500 γρ αλεύρι για όλες τις χρήσεις
- 1 1/2 ποτήρι ελαιόλαδο
- 1 ποτήρι βούτυρο γάλακτος λιωμένο
- 1 ποτήρι ζάχαρη
- 1 ποτήρι χυμό πορτοκάλι
- 1 κουτ.γλ. σόδα
- 1 κουτ γλ. μπέικιν
- 1 κουτ σούπας γλυκό κρασί Σάμου Samos Vin Doux
Εκτέλεση
- Οι κατάδες είναι οι παραδοσιακοί σαμιώτικοι κουραμπιέδες. Τα παλαιότερα χρόνια οι νοικοκυρές, στα πλαίσια της οικονομίας, αξιοποιούσαν σε αυτή την συνταγή ότι περίσσευε από την γέμιση του χριστουγεννιάτικου μπακλαβά. Το γλυκό κρασί της Σάμου χαρίζει τα αρώματα του και απογειώνει την συνταγή.
- Χτυπάμε σε μίξερ σε δυνατή ταχύτητα, ελαιόλαδο, βούτυρο και την ζάχαρη μέχρι να ασπρίσουν. Ανακατεύουμετην σόδα στον χυμό πορτοκαλιού, προσθέτουμε στο μείγμα, ρίχνουμε το γλυκό κρασί. Χαμηλώνουμε την ταχύτητα και χτυπάμε προσθέτοντας σταδιακά το αλεύρι. Η ζύμη πρέπει να είναι απαλή, εύπλαστη και να μην κολλάει στα χέρια μας.
- Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 180 C. Σε μπολ προσθέτουμε όλα τα υλικά της γέμισης και ανακατεύουμε καλά.
- Χωρίζουμε την ζύμη σε μικρές ομοιόμορφες μπάλες. Με την βοήθεια ενός πλάστη ανοίγουμε την μπάλα κάθε ζύμης και με κυκλικό κουπατ κόβουμε δίσκους ή με ένα ποτήρι. Γεμίζουμε τον κάθε δίσκο με μια κουταλιά γέμιση και διπλώνουμε σε σχήμα μισοφέγγαρο. Τοποθετούμε τους κατάδες σε ταψί με λαδόκολλα.
- Ψήνουμε για 25 έως 30 ' στους 180 C μέχρι να ροδίσουν.Αποσύρουμε από τον φούρνο, ραντίζουμε με ανθόνερο και πασπαλίζουμε με άχνη ζάχαρη.
Σημειώσεις
Νίκη Μηταρέα
Από τις Κοινωνικές Επιστήμες στη δημοσιογραφία και πιο συγκεκριμένα στις στήλες της γεύσης και του οίνου, η θητεία της Νίκης Μηταρέα στο χώρο της ενημέρωσης καλύπτει ραδιόφωνο, τηλεόραση, περιοδικά, εφημερίδες και διαδίκτυο. Συνεργάζεται με έντυπες και ηλεκτρονικές εκδόσεις σε θέματα φαγητού, οίνου και resto-κριτικής.
Γράφει στα ενημερωτικά site www.newpost.gr και www.huffinktonpost.gr. Στο παρελθόν έχει συνεργαστεί με την εβδομαδιαία εφημερίδα Lifo και το lifo.gr, την εφημερίδα Έθνος, το περιοδικό Cookbook ως ειδικός σύμβουλος, το περιοδικό Εικόνες, το περιοδικό «Γαστρονόμος», την οικονομική εφημερίδα Ναυτεμπορική, την ειδική εφημερίδα Αμπελοτόπι, το olivemagazine.gr, τα περιοδικά Elle Magazine, Votre Beaute, hellocuisine, Wine Trails, Wine Plus, Food Guide, Odyssey, «Κάθε Mέρα».
Τακτικό μέλος της ΕΣΗΕΑ, μέλος της F.I.J.E.V. (Διεθνής Ένωση Δημοσιογράφων και Συγγραφέων για τον οίνο και ποτά) και μέλος του Συνδέσμου «Οι Ελληνίδες του Κρασιού». Το 2015 κυκλοφόρησε από Εκδόσεις Πατάκη το δεύτερο βιβλίο της «Με Κρασί και Ελληνικά». Τον Νοέμβριο του 2005 κυκλοφόρησε από τα «Ελληνικά Γράμματα» το πρώτο της βιβλίο με τίτλο«Οινομαγειρέματα».
Το βιβλίο της αξιολογήθηκε το 2006 ως το καλύτερο ελληνικό βιβλίο μαγειρικής με κρασί και απέσπασε το πρώτο βραβείο στην κατηγορία «BestBook on Cooking with wine in the World» στον παγκόσμιο διαγωνισμό βιβλίων μαγειρικής «Gourmand World Cookbook Awards 2006».